Nieuwbouw daar wordt aan verdiend. Niet in het minst door de gemeente. Denk aan de grondopbrengst, maar ook aan de leges die voor bouwvergunning moeten worden betaald en de opbrengst van de WOZ. Nieuwbouw is voor de gemeente een  verdienmodel én een groot werkverschaffingsproject voor een heel leger ambtenaren.
Daarom zijn de gemeente en bouwend nederland twee handen op één buik, gezworen kameraden. Projectontwikkelaars kunnen er van op aan dat ambtenaren van de gemeente Utrecht zich het vuur uit de sloffen lopen om nieuwbouwprojecten te voorzien van een zgn “ruimtelijke onderbouwing” en Juridische Zaken die projecten verdedigt bij de bestuursrechter als burgers bezwaar maken.

In zgn. intentieovereenkomsten verplicht de gemeente zich van te voren (als nog helemaal niet bekend is hoe die projecten er uit zien) te zorgen dat de benodigde vergunningen er komen. Hoe dat valt te rijmen met een onpartijdige overheid valt niet uit te leggen, maar daar maakt de gemeente Utrecht zich ook niet druk om.

Dat er bomen plaats moeten maken voor al die nieuwbouw wordt door de gemeente als vanzelfsprekend beschouwd. Het college of de gemeenteraad zal nooit besluiten: “dit gaat te ver, dat kost teveel bomen“, ook niet als het om gezonde en zelfs monumentale bomen gaat. Wel als het op de A27 gaat, maar dat is een project van het rijk. Maar niet als het de gemeente zelf is die bomen ondergeschikt maakt. Zie het belachelijke project om een flat toe te staan op het Rachmaninoffplantsoen en de kap van 67 bomen tussen de Einsteindreef en de Ivoordreef. Zie ook het belachelijke project om een gezonde boom ouder dan 80 jaar te kappen ten behoeve van de bouw drie aaneengesloten woningen pal langs het net aangelegde park langs de Oosterspoorbaan binnen de lawaaizone van de sneltram en het spoor (ondanks negatief advies van de commissie welstand!).

Alles moeten wijken voor de geldzucht van projectontwikkelaars en van de gemeente zelf, ook monumentale bomen. Want bomen kosten de gemeente alleen maar geld en nemen bovendien de plaats in van nieuwbouw waaraan flink verdiend kan worden.

Om deze winstgevende roofbouw goed te praten beweert de gemeente zich voor te nemen om 60.000 nieuwe bomen te planten, maar (a) daar wordt het geld niet voor uitgetrokken en (b) wordt niet eens onderzocht waar al die 60.000 bomen dan moeten staan. Dat voornemen is dus een ordinaire leugen.

Een ander argument om nieuwbouw in elke situatie te laten prevaleren boven het belang van het behoud van bomen is dat uit onderzoek zou zijn gebleken dat er een enorme woningbehoefte bestaat. Ook dat argument is niet oprecht.

In de eerste plaats heeft de gemeente in de afgelopen tientallen jaren massaal betaalbare (sociale) huurwoningen gesloopt en doet de gemeente dat nog steeds. Woningnood wordt dus gecreëerd om een argument te hebben voor meer en meer nieuwbouw.

In de tweede plaats vindt al die nieuwbouw helemaal niet plaats ten behoeve van woningzoekenden die al 10 jaar op de lijst staan van woningzoekenden, maar ten behoeve van iedereen die genoeg geld heeft om torenhoge huren en koopprijzen te betalen. Ook al zijn dat kopers en huurders uit alle delen van Nederland en Europa, die helemaal niet in Utrecht hoeven te wonen. In Den Haag,  Amsterdam of Rotterdam werken bijvoorbeeld of gewoon graag een tweede of derde huis willen, een pied a terre in een leuke stad.

Hoe komt Utrecht er dan bij dat er zo’n enorme woningbehoefte is in het jaar 2040? Dat is heel eenvoudig. Voor de berekening van die woningbehoefte wordt eerst een inventaris gemaakt van al harde en zachte bouwplannen tot 2040. Vervolgens wordt berekend hoeveel
extra bewoners dat oplevert en dat is de zogenaamde “berekende woningbehoefte”!

Voor alle duidelijkheid: die “berekende woningbehoefte” heeft dus niets te maken met de behoefte van woningzoekers die in Utrecht geboren en opgegroeid zijn of daar werken. Zo stelt de gemeente dat voor, maar dat is dus ook weer een leugen. Woningzoekers die in Utrecht geboren en opgegroeid zijn moeten gewoon oprotten als ze de huren en koopprijzen niet kunnen betalen van de nieuwbouw. Dat is het beleid van de gemeente. Al jaren.

Kortom: zeg maar dag tegen de bomen, bloemen en dieren en tegen het klimaat, want verdienen aan de nieuwbouw en verdienen aan de woningnood staat in Utrecht al jaren voorop. Ook bij GroenLinks en de PvdA die in de gemeenteraad braaf achter hun wethouder gaan staan die op zijn beurt braaf achter de heren projectontwikkelaars en hun ambtelijke vrienden staat.

17 Februari 2022 nam het college het besluit om in de Kanaalstraat 37 bomen te kappen en 16 bomen te verplanten. Dar zou moeten  gebeuren in het kader van de herinrichting van de Kanaalstraat, de aanpak van de riolering en de herprofilering van de straat. Uit een onderzoek uit 2013 uitgevoerd bij 24 bomen zou zijn gebleken dat de bomen grotendeels instabiel waren.

Het besluit vermeldt niet de werkelijke redenen voor het kappen van de bomen. Dat van die instabiliteit is onzin, want met de kroon van de bomen een beetje te snoeien is dat probleem opgelost. Zo blijkt uit de Boom Effect Analyse die bij de aanvraag op 24 oktober 21 werd gepubliceerd.

Waarom dan toch kappen? De werkelijke reden is dat de gemeente niet houdt van grote volwassen bomen en ze het liefst allemaal eens in de 20 jaar vervangt door jonge sprietjes. Dat is ook waarom de gemiddelde leeftijd van de bomen in Utrecht voortdurend afneemt.

Dat is natuurlijk niet de reden die in de Boom Effect Analyse wordt genoemd. Daar staat dat het oude riool moet worden verwijderd dat onder die bomen doorloopt. Het nieuwe riool komt midden in de rijweg te liggen.

Waarom is het voor de verwijdering van de oude riool nodig om al die 53 bomen te verwijderen? Voor het verwijderen van de bomen tussen die bomen is dat sowieso niet nodig en restjes riool onder die bomen kan je gewoon laten zitten.

Kortom, een gezocht argument om die prachtige bomen die de Kanaalstraat van veel schaduw te voorzien allemaal te verwijderen en te vervangen door kleine sprietjes.

Groen Links zit sinds 2006 vrijwel onafgebroken in het college Utrecht. In de vorige collegeperiode was GroenLinks met 12 zetels de grootste partij.  Ook na de raadsverkiezingen 2022 werd GroenLinks weer de grootste partij. Je zou zeggen dat GroenLinks daarmee een grote verantwoordelijkheid draagt voor zowel het gevoerde als het te voeren beleid. In het huidige college behoren zowel “groen” als “energie en klimaat” tot de portefeuilles van Groen Links wethouders, respectievelijk Voortman en Van Hooijdonk.

Volgens de raadsbrief 8 maart 2022 “Strategie voor groen” is het plan om het aantal bomen in Utrecht aanzienlijk uit te breiden, namelijk met 60.000 bomen. Die zouden er bij moeten komen voor 2040. Om dat financieel mogelijk te maken zou een jaarlijks budget nodig zijn van 80 miljoen. Het huidige budget is 3,2 miljoen.

Die aanzienlijke uitbreiding van het aantal bomen is nodig én om een “gezonde balans” te bereiken tussen enerzijds de geplande verdichting (60.000 woningen erbij) en anderzijds het groen én in verband met de strijd tegen klimaatopwarming en hittestress.

In een eerdere column (29 juni 2022) meldden we al dat het college geen idee heeft waar al die 60.000 bomen geplant moeten worden, dat daar ook helemaal geen concrete plannen voor bestaan.

Uit de inmiddels aan de raad aangeboden programmabegroting 2023 (p.96) blijkt dat er voor “extra groen” voor het jaar 2023  een bedrag van 8,174 miljoen is uitgetrokken en voor 2024 een bedrag van 7,455 miljoen. Dat wil zeggen een/tiende van de 80 miljoen waarvan sprake was in “Strategie voor groen”.

Kortom: die 60.000 bomen erbij kunnen wel vergeten. Dat blijkt, zoals we ook eerder vaststelde, een leugen. Wat bomen betreft doet dit college, waarin GroenLinks de eerste verantwoordelijke is voor groen en klimaat, ook de komende jaren niets tegen opwarming en hittestress.

Integendeel, het kappen van bomen gaat onverdroten door, bij honderden tegelijk. Om plaats te maken voor gymnastiekzalen, hockeybal velden en nieuwe onbetaalbare woningen.

Wie denkt dat je met GroenLinks een ander groenbeleid bereikt dan met bijvoorbeeld D66 of de VVD heeft het gruwelijk mis. Het maakt niets uit.