Nederland is in Europa het land met de meeste stikstofdepositie. Stikstof wordt niet alleen in de lucht gebracht door veeteelt, maar ook door verkeer en bouwwerkzaamheden waarbij dieselmotoren worden ingezet.

Te hoge stikstofdepositie is een van de belangrijkste oorzaken van het uitsterven van dieren- en plantensoorten, het afnemen van  biodiversiteit. Bij wijze maatregel is de maximum snelheid op veel wegen (nabij Natura 2000 gebieden) teruggebracht naar 100 km/uur.

Andere maatregel is het terugdringen van de uitstoot van stikstof bij bouwwerkzaamheden door het vervangen van diesel door elektriciteit bij bouwmachines en door het stellen van hoge eisen aan de reductie van stikstof in de uitlaat van dieselmotoren.

Deze maatregelen werken uiteraard kostenverhogend omdat veel bouwmachines niet aan de modernste eisen voldoen en dus vervangen moeten worden of voorzien moeten worden van kostbare uitlaat nabehandeling. Elektra op de bouwplaats is vaak een probleem omdat het energienet daar niet op berekend  is.

Voor de bouw betekent de noodzaak stikstofdepositie tegen te gaan dat de projecten vertraging oplopen in het geval ze zijn gelegen in de nabijheid van Natura 2000 gebieden (bijv. Vechtse plassen) en dat de kosten oplopen. Zowel bij projectontwikkelaars als bij de gemeente Utrecht, die de bouw graag stimuleert, leidt dat tot het opstellen en accepteren van geflatteerde berekeningen van de stikstofdepositie waaruit dan moet blijken dat er nauwelijks sprake is van stikstofuitstoot.

De gemeente behoort bij de beoordeling van bouwaanvragen erop toe te zien dat alles wordt gedaan om de uitstoot van stikstof te verminderen. Helaas schiet de gemeente daarin ernstig tekort. Om die reden heeft de Bomenstichting zich voorgenomen te doen wat de gemeente behoort te doen: grote bouwprojecten kritisch op de uitstoot van stikstof doorrekenen en zo nodig beroep in stellen.

Om de Europalaan tussen het Europaplein en het Anne Frankplein opnieuw in te richten moeten 125 mooie volwassen bomen er aan geloven. Wel zouden er 143 boompjes terug worden geplant. Een schrale troost, want die boompjes hebben dan weer 30 jaar nodig om ook mooi en groot te worden. En dan is er vast  weer een reden om ze te kappen en te vervangen door jonge boompjes. Want zo gaat dat in Utrecht.

Wat is de reden van de herinrichting? Het aantal rijbanen voor auto’s en het OV blijft gelijk, namelijk één heen en één terug. Alleen de banen voor het OV komen in het midden terwijl ze nu aan de buitenkant liggen. Je zou zeggen: een pot witte verf moet toch genoeg zijn om de banen te verwisselen.

Kortom: het geld moet op en de bomen moeten om, want de ambtenaren/plannenmakers en ontwerpers en bedrijven die leven van de infra-structuur zouden anders even zonder werk zitten. Dat het verkeer een jaar omgeleid moet worden en tot veel files en oponthoud leidt zal hun overigens een zorg zijn.

In de APV stond altijd dat degene aan wie vergund is bomen te kappen ervoor moet zorgen dat er binnen 36 maanden herplant plaatsvindt.

De gemeenteraad heeft op 2 februari 2023 met grote meerderheid een motie aangenomen waarin die termijn ingekort wordt tot 14 maanden als het gaat om bomen die op de gemeentelijke vellijst staan. Die motie werd door wethouder Schilderman van een positief advies voorzien. In diezelfde motie werd uitgesproken dat in geval van bomen die niet op de vellijst staan het college per geval kan beoordelen welke termijn redelijk is.

Letterlijke tekst van de motie:

“binnen 14 maanden vanaf het moment dat de kapvergunning is verleend voor bomen die op de gemeentelijke vellijst staan, of in het geval van langlopende of complexe projecten, of bij andere bomen die niet op de gemeentelijke vellijst staan, binnen een door het college op te leggen termijn“.

Voor bomen die illegaal (zonder vergunning) zijn gekapt dient volgens de motie te gelden:

de verplichting opleggen zo snel mogelijk maar in ieder geval binnen 14 maanden te herbeplanten overeenkomstig de door hen te geven aanwijzingen

Inbreng van de Utrechtse Bomenstichting RIB 30 mei 2023.

1. Volgens de brief die het college aan de raad stuurde op 8 maart 2022  (‘Strategie voor groen’) zouden er 60.000 bomen in de stad bij moeten komen (het huidige aantal zou 160.000 zijn). Die extra bomen zouden er moeten komen vóór 2040.

Volgens de collegebrief levert het huidige budget van 3,2 miljoen per jaar slechts een klein aandeel in de bekostiging van de totale opgave. Daarvoor zou namelijk 80 miljoen nodig zijn per jaar tot 2040. De vraag is of het met die 80 miljoen per jaar wél gaat lukken en of vergroening alleen een financiële kwestie is. De brief van het college gaat niet concreet op die vraag in. We moeten het doen met een abstracte verhandeling over verbeteren van de werkmethodiek, onderzoek naar haalbaarheid, het op een rij zetten van ontbrekend juridisch instrumentarium en het in gang zetten van integrale afwegingen in het Meerjaren­perspectief Ruimte.

Inmiddels is er weer een collegebrief over hetzelfde onderwerp: ‘Strategie voor groen, stand van zaken” d.d. 12 april 2023. Daarin wordt niet meer genoemd de miljoenen die nodig zijn om al die extra bomen te planten. Het college denkt nu het doel alleen te bereiken door ‘verankeren’, ‘verbreden’, ‘versnellen’. Met ‘verankeren’ wordt  bedoeld concretisering, ontwikkelen instrumentarium en werkmethodiek. Met ‘verbreding’ wordt bedoeld samenwerken met bewoners, instellingen , bedrijven en regiopartners. Met ‘versnellen’ wordt bedoeld icoonprojecten, integrale plannen en 45 ha extra groen ontwikkelen. Verder werkt het college aan een ‘voortdurende verbetering van samenwerking en programmering  intern om optimale efficiency-voordelen te genereren”. Kortom, opnieuw een hoop bla-bla.

We zijn sinds de brief van 8 maart 2022 ruim een jaar verder en er is geen extra boom bij geplant. Er wordt ook niet meer gesproken over de miljoenen die nodig zijn om al die extra bomen te planten en evenmin wáár die extra bomen in de stad moeten komen. De indruk wordt daardoor versterkt dat die 60.000 bomen nooit serieus bedoeld zijn: een fopspeen om raadsleden akkoord te laten gaan met de verdichtingsplannen (60.000 woningen erbij) van de gemeente.

2. Het kappen van gezonde grote bomen gaat ondertussen gewoon door: zie de Ivoordreef, Kovelaarstraat, Omloop. Kappen van bomen ihkv verdichtingsplannen. Van een serieuze compensatie is in de verste verte geen sprake, want het kappen van bomen met diameter van 60 cm-100 cm mag nog steeds volgens de verordening gecompenseerd worden door herplant met sprietjes en struiken. In de toelichting bij art. 4:9 1e lid staat “Onder een geslaagde herplant wordt verstaan dat aan het eind van de gestelde termijn de gekapte boom duurzaam is vervangen door een andere boom, struik of groen“. Met de APV in de hand heeft het college de rechtbank akkoord laten gaan met het planten van wat klimop ter compensatie van een enorme boom (HZ_WABO-21-04187). Als het de raad ernst is met de herplant zou die toelichting al lang geschrapt moeten zijn.

Van een serieuze compensatie is alleen sprake als een grote boom minstens wordt vervangen door een aantal jonge bomen, zodat opname van CO2, schaduweffecten, nestel-gelegenheid per saldo gelijk blijft. Zolang dat niet in de APV geregeld is zal er alleen maar sprake zijn van een verdere achteruitgang van het bomenbestand in Utrecht: steeds minder bomen per hoofd van de bevolking en vooral ook steeds kleinere/jongeren bomen.

Na jaren van onderzoek heeft de gemeente eindelijk 2 bomen (pardon: boompjes) geplant op het Vredenburg.

De boom op de voorgrond heeft de dikte van de bomen die gekapt zijn omdat ze een gevaar zouden vormen.

Als je heel goed kijkt zie je daarachter (achter de wit/rood afzetting) het boompje staan dat er voor in de plaats is gekomen. Daarnaast het boompje alleen in beeld.

Kon de gemeente niet een paar bomen planten van een wat groter formaat? Bij vervangen dient volgens het beleid gestreefd te worden naar een zo gelijkwaardig mogelijke vervanging.

Kan de gemeente dat van de particulier vergen als de gemeente zich er zelf zo goedkoop mogelijk van af maakt?

Gealarmeerd door een trouwe sympathisant maakte de USB bezwaar tegen een van rechtswege verkregen kapvergunning.

Dat is een vergunning die automatisch van kracht wordt als de gemeente de behandeltermijn voor een aanvraag heeft laten verlopen. Dat is dus een fout van de gemeente, want die heeft de boel laten sloffen.

De USB kwam er achter dat de aanvraag was ingediend door een huurder, maar dat de boom die hij wilde kappen van Mitros was. En dus belde de USB naar Mitros. Die wist nergens van en wilde de kap niet.

Het bezwaar van de USB werd toegekend: het besluit om de kap-vergunning werd herroepen omdat de aanvrager niets over de boom te vertellen had en Mitros de kap niet wilde.

Anders dan gebruikelijk als een bezwaar van de USB gegrond wordt verklaard, werd geen proceskostenvergoeding toegekend. Het argument was dat de kapvergunning abusievelijk was verkregen, maar dat de gemeente daarover geen verwijt viel te maken.

De USB ging in beroep. Vandaag was de zitting. Volgens de USB had de gemeente wel degelijk fouten gemaakt, waardoor ten onrechte een kapvergunning van rechtswege was verkregen.

Bij ontvangst van de aanvraag had de gemeente een verzoek naar de aanvrager gestuurd om informatie, met o.a. de vraag of de verhuurder het wel goed vond. Daarop kreeg de gemeente geen antwoord omdat de brief naar een verkeerd adres gestuurd was (de sympathisant die alarm sloeg en een zienswijze had ingediend na bekendmaking van de aanvraag).

Wat heeft de gemeente nog meer fout gedaan, behalve die verkeerde adressering? De gemeente had binnen de behandeltermijn moeten beslissen de aanvraag buiten behandeling te stellen  wegens het uitblijven van een reactie van de aanvrager.

De rechter vond het flauw van de gemeente moeilijkheden te maken over de proceskosten vergoeding omdat het toch duidelijk was dat er bij de behandeling/niet behandeling van de aanvraag fouten waren gemaakt.  Over 6 weken uitspraak.

De gemeente is zo blij dat door toedoen van de USB is voorkomen dat een boom zou worden gekapt waarvoor door laksheid van de gemeente een kapvergunning was verkregen, dat besloten werd de USB geen proceskostenvergoeding toe te kennen.

We wachten de uitspraak af en als het nodig is gaan we naar de Raad van State.

Drie Utrechtse stichtingen, waaronder de Utrechtse Bomenstichting, roepen op om van 2023 een actiejaar te maken. Vertrouwen in gemeentelijke inspraak en participatie hebben ze niet meer. De gemeenteraad luistert niet naar kritiek op plannen die door de gemeente, vaak samen met projectontwikkelaars, worden voorbereid. De gemeente behartigt niet de belangen van burgers en van woningzoekenden, maar van het grote geld. Wat de gemeente doet tegen klimaatopwarming mag geen naam hebben. De gemeente gaat ook gewoon door met het op grote schaal kappen van grote gezonde bomen. Aldus het pamflet dat vandaag wordt verspreid.

Het pamflet Laten we van 2023 een actiejaar maken  begint met vast te stellen dat iedereen er toch van doordrongen moet zijn dat wij ons, om met VN-baas Antonio Guterres te spreken, bevinden op de “highway to climate hell”, maar dat overheden weigeren om serieuze maatregelen te nemen. Ook de gemeente Utrecht doet vrijwel niets, behalve de burger wijsmaken dat Utrecht in 2030 klimaatneutraal zal zijn. Staat nog in de toelichting van het zojuist vastgestelde bestemmingsplan Ivoordreef! Terwijl hoogbouw erkend slecht is voor het klimaat (extra uitstoot CO2) en Eneco’s stadsverwarming een enorme verspilling van energie is, wil de gemeente daar juist mee doorgaan. Nog veel meer hoogbouw en nog veel meer stadsverwarming! Niets dan volksverlakkerij volgens het pamflet.

De vraag die in het pamflet wordt gesteld is: waarom komen wij niet in actie? Inspraak helpt immers niet en de gemeenteraad luistert niet. Daar moeten we dus niet meer aan meedoen, want inspraak is kennelijk niets meer dan een fopspeen. Aldus het pamflet. Maar wat dan? Vóórdat de inspraak werd ingevoerd en wettelijk geregeld werd er nog veel actie gevoerd. En dat hielp wél. Door actie te voeren hebben burgers in de 60-er jaren immers weten te voorkomen dat de hele singel werd gedempt en dat grote delen van de binnenstad en omgeving zouden worden gesloopt om verkeersdoorbraken te maken. Inspraak is ingevoerd door de overheid om ervoor te zorgen dat burgers op zouden houden met actievoeren en de plannen dwarsbomen die de overheid samen met projectontwikkelaars voorbereidt.

Het pamflet doet een beroep op iedereen om weer actie te gaan voeren. We kunnen de schuld nu wel geven aan de overheid, Shell, Eneco, Exxon en andere energieverslinders, maar dat ontslaat ons niet van de morele plicht om zelf in actie te komen. Voor onze kinderen en kleinkinderen, voor mensen overal ter wereld die zwaar lijden onder de gevolgen van klimaat verandering en voor de planeet en alles wat leeft.

Wordt iedereen in Utrecht zo door Juridische Zaken op zijn wenken bediend of krijgt het voorname gezelschap van de Heeren van de Sociëteit hier een bijzondere behandeling?

In de voortuin aan de Mariaplaats, tussen de kastanje helemaal vooraan (achter de linker witte hekpilaar) en de drie esdoorns achterin de tuin, valt het grote gat op waar jaren terug een prachtige esdoorn heeft gestaan met een gouden regen daar vlak voor, op de foto aangegeven met cijfer 2 in rood resp. cijfer 1 in geen. De foto dateert uit 2005.

Volgens de administratie van de Utrechtse Bomenstichting, is er voor de kap van deze twee bomen nooit een kapvergunning aangevraagd en zijn ze dus illegaal gekapt.

Na grondig onderzoek kwam ook de gemeente, aan de hand van luchtfoto’s uit 2011 en 2012 tot de conclusie dat de bomen illegaal waren gekapt en werd op verzoek van UBS aan de Sociëteit een last onder dwangsom opgelegd: binnen een half jaar een boom herplanten met een dikte van 25-30 cm. Zie de beslissing op handhavingsverzoek 13-9-2022.

De UBS maakte bezwaar, want die wilde herplant daar waar de illegaal gekapte boom had gestaan. Daar is nu gapend gat. Volgens de last onder dwangsom mocht de herplant ergens op perceel.

Een andere reden voor het bezwaar was dat de gemeente geen aangifte bij het OM wilde doen omdat het al zo lang geleden was. Volgens de UBS moet het OM uitmaken of er redenen zijn om niet te vervolgen en heeft de gemeente dat niet uit te maken,

De Sociëteit ontkent het illegaal kappen en houdt stug vol dat daar nooit een boom heeft gestaan. Geen esdoorn en geen gouden regen. Tegen het besluit last onder dwangsom heeft de Sociëteit om die reden op 22 december 2022 bezwaar gemaakt.

Volgens de behandelend ambtenaar mr. Robin Visser (mail van 4-1-2023) ” is al besproken dat de termijn van de last onder dwangsom zal worden verlengd en het bezwaar dan wordt ingetrokken”. De Sociëteit mag er dus nu, in afwijking van de last onder dwangsom, drie jaar over doen om te herplanten. De  herplant zal waarschijnlijk “plaatsvinden aan de voorkant op de plek waar volgens u een boom illegaal zou zijn gekapt” (Let wel”: “volgens u”).

Waarom Juridische Zaken het met de Sociëteit op een akkoordje heeft gegooid (Sociëteit het  bezwaar tegen de last onder dwangsom intrekken, Jur.Zaken de termijn om te herplanten van een half jaar naar drie jaar omzetten) is onduidelijk. De termijn van een half jaar bij illegale kap is standaard in Utrecht. En waarom geen aangifte doen bij het OM?

Om te zorgen dat de UBS niet tegen dat akkoordje in het geweer kan komen heeft Juridische Zaken de UBS zekerheidshalve niet ontvankelijk verklaard in het bezwaar tegen de last onder dwangsom. Buitenspel gezet dus. Daar heeft de UBS uiteraard beroep tegen besluit niet-ontvankelijk verklaren ubs 5 jan 2023 tegen ingesteld, maar voor dat dat behandeld wordt dat duurt misschien nog wel een jaar. En al die tijd hoeft de Sociëteit niet te herplanten.

Wordt iedereen in Utrecht zo door Juridische Zaken op zijn wenken bediend of krijgt het voorname gezelschap van de Heeren van de Sociëteit hier een bijzondere behandeling? (*)

(*) het verzoek handhaving tegen het ter plekke exploiteren van een "congrescentrum" (terwijl daar horecacategorie D1 geldt) en tegen het illegaal gebruik van het bordes werd eerder afgewezen.

Sinds 9 december staat op deze site de post “Zijn GroenLinksers wel zo lief voor de natuur, het milieu en het klimaat?”

GroenLinks heeft deze post aangegrepen om niet met ons in debat te gaan en zelfs geen gesprek met ons te hebben. Zie de mail van 12 december.

Het voorstel voor een debat dateert van 4 november 2022.  Dat de UBS geen respect opbrengt voor wat GroenLinks sinds 2006 (toen het in het college kwam) tot stand heeft gebracht / aangericht heeft bleek al uit de uitnodiging voor een debat.

De vraag is of raadsleden die zich hebben laten kiezen om burgers te vertegenwoordigen aan een gesprek/debat de voorwaarde kunnen verbinden dat er wel respect voor ze moet zijn.  Wie die voorwaarde stelt moet geen volksvertegenwoordiger willen zijn.

Duidelijk is dat GroenLinks niets terug heeft op de kritiek van de UBS.